صفحه اصلی

شهر، نمود بارزترين و ملموس ­ترين جلوه­ ی فرهنگ و تمدن بشر است. نقش طرح­ ریزی آگاهانه و برنامه ­ریزی در شکل­ گیری شهرها -در قالب هنر، معماری و شهرسازي- غیر قابل انکار می ­باشد. جدایی هنر، از بستر تفکر و تمدني كه در آن نمود يافته­ ممکن نیست و جهت­ گیری­ های هنری كه در تمدن ها به وجود آمده و رواج مي­يابند، با جهان بینی و رویکرد آن تمدن نسبت به عالم، ارتباطی ریشه ای و تام و تمام دارد. ساختار،  اصول و ویژگی های کالبدی شهر و سایر موارد مرتبط با آن نيز از اين قاعده مستثني نيستند. شهر اسلامي به منزله­ ی انعكاس ارزش­هاي اسلامي و فرهنگی است كه علیرغم تمام گوناگوني­ هاي متاثر از عوامل طبيعي، اقتصادی، تاریخی و اجتماعی، سرشار از احساس و باوری واحد، ظرفي براي زندگي اجتماعی اعتقادی است که در راستای تحقق مظاهر اسلامی و تسهیل برقراری قوانین اسلامی تجلی می یابد. احياي فرهنگ معماري و شهرسازی اصيل ايراني-اسلامی كه امروزه جايگاه ويژه آن به عنوان حلقه ­ی مفقوده در نظام شهرسازي كشور مشهود می باشد از یک سو و عواقب بی توجهی به آن پيامدهاي ناگواري از جمله تنزل کیفیت شهرها، از بین رفتن هویت و فضاهای شهری، رو به زوال رفتن روابط اجتماعی و اخلاق و رفتارهای جمعی، اغتشاش و بی نظمی مفرط سیمای شهری، اسراف منابع و بویژه مصرف بيش از حد انرژي، افزایش آلودگي­ هاي زيست محيطي، از بين­ رفتن حريم های اجتماعی و اختلال در امنیت شهرها، نابسامانی ترافيك، کاهش شدید فضاهاي سبز به دليل رشد بي­رويه ­ی ساخت و سازها و ... را دارد از دیگر سوی، بیش از گذشته ضروری می نماید. از این رو جمعی از صاحب نظران، برنامه ریزان، متخصصان، دست اندرکاران و متولیان امور شهری با همكاري و همدلي جامعه­ ی دانشگاهي و نهادهاي مرتبط در امر معماري و شهرسازي، "همایش ملي معماري و شهرسازي ایرانی- اسلامي" را در راستاي تبیین راهکارهای تحقق اهداف مورد نظر برگزار نموده تا گامي هرچند اندك برای پژوهش پیرامون چگونگی احياي معماري و شهرسازی ايراني- اسلامی برداشته و با تدوین نتایج تحقيقات استادان، دانشجويان و ساير علاقمندان به مباحث مرتبط در قالب سخنراني های تخصصی، ارائه ­ی مقاله بصورت شفاهی و پوستر، به اين مهم دست يابند.
تلاش اصلی این کنگره، ابتدا بازشناسی و تبیین مبانی نظری معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی و در پی آن ارائه ­ی راهکارهای عملی و امکان سنجی اجرای آن­ها در وضعیت جاری می‌باشد. در واقع این کنگره سعی دارد تا با ایجاد پلی میان تجربیات و الگوهای گذشته، مبانی نظری روزآمد، روش های علمی، جامع و نوین مدیریت شهری و نیز فناوری‌های کارآمد، گامی در مسیر تعالی بخشی اهداف و عملیاتی کردن آنچه در این حوزه نیاز است، برداشته تا با تعامل و همکاری متولیان این امر در حوزه های اجرایی، به آسیب‌شناسی و بررسی مشکلات موجود و مسائل جاری و سپس ارائه­ ی راهکارهای مناسب بپردازد. دومین کنگره بین المللی مهندسی معماری، هنر و شهرسازی -هر چند کوچک و محدود- فرصتی است مطلوب برای ایجاد رابطه ای دوسویه میان حوزه­ های نظری و عملی. امید می رود نتایج آن، تبیین و روشنگری مسیری قابل قبول و ارزنده برای ارتقای معماری، هنر و شهرسازی معاصر به ارمغان آورد.